Kindlerowie byli przed I wojną światową jedną z najważniejszych i  najbogatszych rodzin fabrykanckich Pabianic, znaną również ze swej społecznej aktywności. To właśnie oni, wiedzeni ewangelickim etosem odpowiedzialności, położyli duży wkład w budowę i rozwój miasta, budując lub wspierając finansowo wiele z istniejących do dziś obiektów (m. in. kościół rzymskokatolicki Najświętszej Marii Panny). Założyli także pierwszą w mieście jednostkę straży pożarnej. Historia kaplicy sięga początków XX wieku. Ufundowała ją Zofia Kindler. Chciała w ten sposób wyrazić swą miłości oraz pamięć dla zmarłego męża Ludwika. Projekt i jego wykonanie powierzono łódzkiej firmie „Wende&Klause”. Wzniesiono ją w latach 1907 – 1909. Pierwotnie miała pełnić funkcję mauzoleum rodu Kindlerów. Ponieważ zmieniły się przepisy o pochówkach fundatorka przekazała obiekt w 1911 roku parafii ewangelicko-augsburskiej w Pabianicach z przeznaczeniem na kaplicę przedpogrzebową. 

   

Kaplicę wykonano w stylu secesyjnym na wzór kościoła św. Leopolda w wiedeńskim Steinhofie. Budowla została postawiona na planie kwadratu i zwieńczona półkolistą absydą. W czterech narożnikach znajdują się wieże będące pylonami. Całość nakryta jest dachem w kształcie kopuły. Boniowana fasada jest podzielona szerokim gzymsem i pilastrami. Wnętrze tworzy jedna nawa wraz z emporą, zdobioną girlandami i wieńcami. W oknach znajdują się witraże, pochodzące z warsztatu Richarda Schleina z Zittau. Największy z nich, w oknie nad wejściem głównym, przedstawia anioły unoszące urnę, co ma symbolizować zapowiedź zmartwychwstania.

Fasada, jak i cały budynek, były bardzo zniszczone. Tynki na całej elewacji wykazywały duży stopień destrukcji, bardzo uszkodzone były także elementy detalu architektonicznego. W strefie parteru oraz całych piwnic wewnątrz budynku widoczne były ślady dużego zawilgocenia i zasolenia. Na etapie prac przedprojektowych we współpracy z laboratorium firmy Farby Kabe Polska Sp. z o.o. zbadano stan techniczny materiału murowego. Pozwoliło to na precyzyjny dobór całej technologii renowacji i konserwacji przedmiotowej elewacji oraz odpowiedni dobór tynków renowacyjnych. Prace restauracyjne rozpoczęły się od odkażenia elementów elewacji. Następnie usunięto całą wyprawę tynkarską. Dokonano również przeglądu funkcjonowania elementów poszycia połaci dachowych, koszów, rynien, rur spustowych i obróbek blacharskich ( zwłaszcza obróbek gzymsów) pod kątem właściwego odwodnienia połaci dachowych i pozostałych elementów, aby całkowicie wyeliminować możliwość zamakania powierzchni ścian i zalewania elewacji przez wody opadowe. Dokonano wymiany i renowacji odpowiednich elementów dachu i obróbek. W związku z dużym zawilgoceniem wykonano izolację poziomą metodą iniekcji preparatem Mikcosilex Restauro.

Usunięto stare powłoki malarskie, z elementów ozdobnych zakwalifikowanych do pozostawienia. Po usunięciu powłok i niespójnych tynków, podłoże wzmocniono wodnym roztworem szkła wodnego potasowego CALSILIT GF poprzez intensywne wtarcie preparatu w podłoże. Do napraw powierzchniowych elementów sztukatorskich użyto systemu materiałów z linii Kombi.

Prace tynkarskie podzielono na dwie strefy. Pierwsza obejmowała cokół oraz wszystkie tynki wewnątrz piwnic i zawilgocone ściany powyżej niego, gdzie należało wykonać tynki renowacyjne WTA, oraz druga – niezawilgocona, gdzie przewidziano wykonanie tynku wapiennego Mineralit Restauro W ( w strefie parteru wewnątrz budynku oraz na elewacji powyżej cokołu).

Tynki w strefie zawilgoceń – zaprojektowano nowe tynki powyżej cokołu, z gotowej zaprawy mineralnej z lekkich wypełniaczy na spoiwie wapiennym o nazwie Mineralit Restauro W, co pozwoliło skrócić okres wiązania i schnięcia do 2 tygodni . Tynk z gotowej mieszanki wyklucza przypadkowe receptury zapraw tynkarskich wykonanych na budowie. Masa tynkarska wysycha powoli nie powodując powstawania rys skurczowych, które pojawiają się w tynkach wykonanych na budowie metodami tradycyjnymi. Eliminujemy więc sytuację, gdy po pomalowaniu powłoki malarskie ulegają spękaniu i nie chronią elewacji przed wilgocią i postępującymi rysami, a fasada po kilku sezonach nadaje się do ponownej renowacji.

Odtworzono ocalałe elementy wystroju elewacji, gzymsy, opaski, zaprawą szpachlową Kombi Finisz. W przypadku odbudowy rdzenia zastosowano zaprawę Kombi Stone. Do odtworzenia elementów odlewanych zastosowano preparaty Kombi Stucco.

Przed malowaniem konieczne było dokonanie wyrównania struktury podłoży poprzez szpachlowanie tynków, pacą metalową i filcowaniu gąbką, używając konfekcjonowanej mineralnej szpachlówki Kombi Finisz G na zewnątrz. Po szpachlowaniu i wyschnięciu warstw wykonano gruntowanie używając preparatu Calsilit GF.

W strefie, gdzie występowały zawilgocenia i widoczne wykwity soli (w zasadzie cała powierzchnia wewnętrzna piwnic oraz elewacja w strefie cokołu, zaprojektowano wykonanie tynków z zapraw renowacyjnych) WTA (tynki należało wykonać 1 m powyżej widocznej strefy zawilgocenia i zasolenia) a miejscach pojawienia się pleśni, mchu przed nałożeniem tynku, powierzchnię odkażono preparatem grzybobójczym Algizid. Istniejące spoiny należało wydrapać na głębokość 2 cm, następnie oczyścić mur szczotką i  sprężonym powietrzem. Po zabiegach oczyszczania naniesiono obrzutkę tynkarską Mineralit Restauro TB z systemu tynków renowacyjnych WTA Kabe.  Mineralit Restauro TB nanoszono  sieciowo (bez zakrywania całej powierzchni- 50%), przy pomocy kielni. Czas schnięcia wynosił przynajmniej 24 godziny i był uzależniony od warunków atmosferycznych. Następnie na obrzutkę naniesiono tynk komorowy Mineralit Restauro TW o warstwie nie mniejszej niż 1,5 cm. Nawilżanie było konieczne jedynie w przypadku miejsc mocno chłonących podłoże. Stosując Mineralit Restauro TW zniwelowano nierówności, puste spoiny, otwory itp. nawet do szerokości 4 cm w jednym cyklu roboczym. Obróbkę przeprowadzono ręcznie przy pomocy kielni. Powierzchnię ściągano przy pomocy listwy aluminiowej. Częściowo stwardniały tynk przeczesano pionowo i poziomo metalowym grzebieniem. Czas schnięcia wynosił 10 dni na każdy 1 cm grubości warstwy. Po upływie karencji na wystarczająco suchy tynk Mineralit Restauro TW naniesiono ręcznie przy pomocy kielni zaprawę Mineralit Restauro TU tak, by powstała warstwa o grubości przynajmniej 1.5 cm. Po nałożeniu warstwy powierzchnię ściągnięto przy pomocy listwy aluminiowej i zatarto packą. Stosując tynk Mineralit Restauro TU wykonano również gzymsy, lizeny, oraz profile. (w miejscach gdzie pierwotne gzymsy były zawilgocone i zasolone).

Po wykonaniu i po przygotowaniu powierzchni poprzez szpachlowanie i gruntowanie preparatem Calsilit GF, wykonano malowanie końcowe 2-krotnie barwionymi farbami krzemoorganicznymi FKZ w kolorach ustalonych z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w Łodzi.

Kaplica została odrestaurowana kompleksowo, oprócz elewacji wykonano remont dachu, wnętrze kaplicy, przebudowę podziemi, wymianę instalacji elektrycznych, wodno- kanalizacyjnych, renowację stalowej ślusrki drzwiowej i dostosowano budynek do aktualnych wymogów pożarowych oraz  potrzeb osób niepełnosprawnych. Dokumentację projektową wykonała pabianicka jednostka projektowa: Emilia Dąbek E-BUD (architektura – mgr inż. Bogusław Nowak, konstrukcja – mgr inż. Emilia Dąbek, instalacje sanitarne – mgr inż. Elżbieta Dąbek, instalacje elektryczne – mgr inż. Łukasz Wielgus). Generalnym wykonawcą była miejscowa firma budowlano – konserwatorska Zakład Remontowo-Budowlany Krzysztof Jędraszek. Renowacje witraży wraz z ich odtworzeniem wykonała  firma: „Bednarscy Elżbieta, Bartosz. Pracownia witraży „Galeria” z Rypina. Kierownikiem budowy był mgr inż. Tomasz Jędraszek, kierownikiem robót konserwatorskich mgr inż. Krzysztof Jędraszek, zaś inspektorem nadzoru mgr inż. Emilia Dąbek. Wszystkie roboty były prowadzone pod ścisłym nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Łodzi.

Obecnie kaplica, dzięki staraniom Parafii Ewangelicko-Augsburskiej św. Piotra i św. Pawła, Fundacji „My Kochamy Pabianice”, Fundacji World Monuments Fund, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego, miejscowych firm oraz Państwa Grażyny i Andrzeja Furmanów, kaplica odzyskała swój pierwotny blask i dalej będzie spełniać swoją funkcję liturgiczną, ale jednocześnie będzie także miejscem wielu wydarzeń kulturalnych miasta Pabianic.

Artykuł opracował:  Tomasz  Jędraszek

Merytorycznie zweryfikowane przez: Ewa Kamisińska – Fic Farby KABE Polska Sp.  z o.o. 

Wapno jako spoiwo konstrukcyjne jest stosowane od już czasów starożytnych poczynając od epoki starożytnej Grecji, Rzymu aż do nowożytnej Europy.

Od kilku tysięcy lat jest znane i powszechnie stosowane zarówno w małej i jak i dużej skali, a istniejące do dziś budowle są niepodważalnym dowodem jego wyjątkowej trwałości. W dzisiejszych czasach znaczenie wapna wyraźnie spadło, dawniej pełniło ono rolę podstawowego spoiwa budowlanego natomiast współcześnie jest tylko dodatkiem do różnego rodzaju zapraw lub surowcem w szeroko rozumianym przemyśle.

Wapno wykorzystywane jest w wielu dziedzinach, począwszy od przemysłu budowlanego, poprzez chemiczny, hutniczy czy papierniczy a kończąc na rolnictwie i ochronie środowiska (do utylizacji odpadów).

Zastosowanie i właściwości wapna zależą od wielu czynników min. procesu wytwarzania (temperatury), stopnia rozdrobnienia, rozmieszczenia domieszek oraz występujących zanieczyszczeń. Obecnie jest najłatwiej dostępne w postaci wapna hydratyzowanego, kiedyś zaś w postaci wapna palonego.

Wiele cech i funkcji wapna jest niezwykle pożądanych szczególnie w gotowych zaprawach budowlanych jak np.: plastyczność, urabialność, wydłużony czas otwarty, zdolność retencji (utrzymania) wody, szczelność i przyczepność do podłoża a przede wszystkim trwałość połączeń murowych.

Już nasi pradziadkowie chętnie korzystali z tych unikatowych właściwości wapna, bieląc swoje chaty i budynki gospodarcze mlekiem wapiennym, powstałym przez rozcieńczenie ciasta wapiennego.

Stosowanie tego  materiału pozwalało odkazić wnętrze budynków, zachować prawidłowy mikroklimat wnętrz związany z przepuszczaniem pary wodnej i regulacją wilgotności w pomieszczeniach, a dodatkową zaletą było odświeżenie powierzchni ścian i sufitów. Tanie, proste i ekologiczne rozwiązanie niejednokrotnie pożądane, a wręcz poszukiwane w dzisiejszych „szybkich” czasach. Wychodząc naprzeciw matce naturze, wypełniając niszę produktów ekologicznych, naturalnych, przeznaczonych do renowacji obiektów zabytkowych i w budownictwie ekologicznym firma Farby Kabe wprowadziła do sprzedaży farbę wapienną do wnętrz – Historica FWW.

Najważniejsze zalety farby wapiennej:

• Mineralny charakter
• Właściwości biobójcze
• Paroprzepuszczalność
• Regulacja wilgotności- mikroklimat pomieszczeń
• Elastyczność powłoki
• Tendencja do samozabliźniania mikropęknięć
• Redukcja napięć w powłoce
• Hipoalergiczna
• Ekologiczna

Farba wapienna powstała na bazie zdyspergowanego wapna z dodatkami mineralnymi. Wszystko co naturalne, lubi się zmieniać w czasie, a ulepszenie farby o modyfikatory i dodatek oleju lnianego pozwala na utrzymanie właściwości produktu oraz stabilną jakość w okresie przydatności do użycia. Dzięki użyciu specjalnych mikrowłókien, tworzona powłoka wykazuje większą zdolność krycia rys występujących na podłożach mineralnych, zarówno w starym jak i nowo wznoszonym budownictwie. Właściwości biobójcze produktu określają go jako hipoalergiczny i nie wykluczają zastosowania w obiektach użyteczności publicznej.

Powłoka malarska wykonana farbą Historica FWW jest w paroprzepuszczalna i odporna na porost grzybów,  co zapewnia zdrowy mikroklimat wnętrz. Dodatkowo biały kolor produktu jest najbardziej poszukiwany i ma duże znaczenie dla inwestora. Naturalna biel sprawdzi się w każdym ekologicznym, czy zabytkowym wnętrzu, a swoim charakterem nawiązuje do tradycyjnych powłok malarskich.

Powrót do korzeni, tradycja, dbałość o ekologię, to nasze priorytety. Gdy trzeba odnowić wnętrze starej kamienicy, pomalować pokój dziecięcy czy wnętrze nowego ekologicznego domu, to produkt właśnie dla Ciebie. Jeśli chcesz dbać z nami o swoje zdrowie i środowisko, być eko i żyć w zgodzie z naturą, zapraszamy do kontaktu

Przygotowując się do remontu; renowacji elewacji zabytkowej, gromadzimy dokumentację, projekt, potrzebne pozwolenia i  zajmujemy się wieloma różnymi sprawami.

Oczywiście pytamy o radę specjalistów i szukamy odpowiedzi na nurtujące nas pytania. Jeżeli nam zależy na satysfakcjonującym efekcie to należy przejść przez ten żmudny, aczkolwiek niezbędny proces.

Renowacja elewacji zabytkowej – od czego zacząć?

Na początku tej drogi należy poddać ocenie stan techniczny budynku. W przypadku występowania średniego lub wysokiego poziomu zwilgocenia murów konieczne jest pobranie próbek tynków i fug w celu weryfikacji występowania i zawartości szkodliwych soli. Niezbędne jest również wykonanie badań stratygraficznych (w postaci miejscowych odkrywek) w celu ustalenia pierwotnie zastosowanych materiałów i oryginalnej kolorystyki elewacji. Kiedy już dotrzemy do tego miejsca, stajemy przed wyborem odpowiedniej technologii naprawy, materiałów i wykonawcy.

Wybór technologii i wykonawcy do wykonania renowacji elewacji zabytkowej

W zależności od zakresu przewidzianych prac możemy do każdego zadania zaprosić odrębne firmy wykonawcze lub zdecydować się na jedną firmę renowacyjną z odpowiednimi uprawnieniami. Z punktu widzenia prawidłowego współdziałania wszystkich materiałów oraz uzyskania odpowiednich gwarancji, najkorzystniejszy dla odnawianego obiektu jest wybór jednego dostawcy materiałów. Jeśli zdecydujemy się na produkty szwajcarskiej firmy Farby KABE, możemy odrestaurować całą elewację – począwszy od fundamentów aż po dach, a dodatkową korzyścią jest wsparcie techniczne na każdym etapie realizacji.

Od czego należy rozpocząć prace renowacyjne?

Wszelkie prace renowacyjne należy rozpocząć od zabezpieczenia budynku przed opadami atmosferycznymi (jeśli np. pokrycie dachowe jest nieszczelne) oraz usunięcia przyczyny wnikania wilgoci do ścian zewnętrznych.

Jeśli istnieje podejrzenie występowania nieszczelności w obszarze izolacji poziomej (badanie zawilgocenia murów) zalecane jest zastosowanie kompleksowego rozwiązania przeciwwilgociowego dla fundamentów.

W tym celu konieczne jest połączenie izolacji pionowej (Mineralit  Izotynk, Kombi Hydro Stop) z izolacją poziomą, wykonaną przy zastosowaniu koncentratu na bazie mikroemulsji silikonowych (Microsilex Restauro). Szczegółowe wytyczne dotyczące wykonania iniekcji (tj. stopień rozcieńczenia mikroemulsji silikonowej, rozstaw otworów, ilość rzędów oraz szacunkowe zużycie preparatu) oraz szkolenie z aplikacji, producent zapewnia nieodpłatnie.

W przypadku zawilgocenia i zasolenia murów nasi doradcy pobierają próbki tynku i fugi z budynku. Badania zawartości i rodzaju szkodliwych soli w wykonujemy bezpłatnie w laboratorium Farby KABE. Uzyskane wyniki jednoznacznie określają wymaganą grubość tynków renowacyjnych Mineralit Restauro TW i Mineralit Restauro TU wg. wytycznych specyfikacji WTA 2-9-04.

Niezależnie od tego, jakie mamy wykończenie ścian zewnętrznych – cegła, tynk, czy kamień, elewację przed rozpoczęciem prac renowacyjnych należy umyć i odtłuścić wodą z dodatkiem alkalicznego preparatu do mycia i czyszczenia (Cleanforce).

Jeśli na elewacji występuje porost glonów i/lub grzybów powierzchnię ścian należy odkazić preparatem glono-   i grzybobójczym (Algizid). Dopiero wtedy możemy usunąć niestabilne tynki, których nie da się już ocalić.

Technologię renowacji elewacji powyżej strefy cokołowej (w partii suchych murów) dopasowujemy do rodzaju istniejącego wykończenia oraz jego stanu technicznego. Jeżeli ściany są tynkowane tradycyjnie i występują ubytki lub odspojenia tynku to trzeba je uzupełnić wapienną, renowacyjną zaprawą tynkarską (Mineralit Restauro W8 lub W12).

Następnie całość ścian przeszpachlować i ujednolicić mineralną zaprawą szpachlową (Kombi Finisz G5, G8 lub G12). W następnym etapie elewację należy zagruntować      i pomalować wysokodyfuzyjną farbą krzemianową (Historica FKZ).

W przypadku, gdy na elewacji występuje tradycyjny tynk cyklinowany lub tynk szlachetny możemy odtworzyć jego kolorystykę, strukturę i wypełnienie po wcześniejszym przekazaniu próbki tynku do laboratorium Farby Kabe.

Dzięki temu możemy dopasować do oryginału odpowiedni kolor tynku, dodatkowych kruszyw oraz połyskującej w słońcu miki. W przypadku tynku cyklinowanego (Mineralit Restauro MTC 2,3 i 5mm), nałożony tynk po wydrapaniu specjalnym narzędziem odsłania strukturę, błyszczący kamień i opcjonalną mikę. Z kolei odpowiednio dobrany tynk szlachetny wykonuje się natryskowo, w 2 etapach. Pierwszą warstwą jest barwiony w masie tynk polikrzemianowy (Novalit T Modelowany), a drugą suchy zestaw barwionych kruszyw naturalnych z miką (Mozaiker Akord Historica).

W przypadku, gdy elewacja ma zachować ceglany charakter, oczyszczone lico cegieł należy wzmocnić preparatem krzemianowym na podłoża mineralne (Calsilit GF).

Jeśli trzeba ujednolicić kolor oryginalnych fragmentów tynku z tymi nowo wykonanymi, to powinno się  zastosować polikrzemianową farbę laserunkową (Novalit L). Na porowatych podłożach kamiennych zaleca się wykonać hydrofobizację powierzchniową preparatem siloksanowym (Silikon B). 

Do odtwarzania profili ciągnionych na elewacji możemy zastosować gruboziarnistą zaprawę sztukatorską (Kombi Stone), a do odtworzania profili na stole sztukatorskim zaprawę szybkowiążącą (Kombi Table).

Elementy ozdobne elewacji możemy również odtworzyć w formie odlewu przy użyciu szybkowiążącej zaprawy sztukatorskiej (Kombi Stucco). Możemy również zespolić ustabilizowane rysy i pęknięcia występujące na elewacji za pomocą dwukomponentowej elastycznej masy szpachlowej (RSA 2K). Wszelkie mineralne mocno osłabione elementy elewacji możemy skonsolidować hydrofilowymi preparatami wzmacniającymi (Mineralit Consolid 100 lub 500).

Na każdym etapie prac inwestycyjnych możemy liczyć na pełne wsparcie producenta, począwszy od wykonania pomiarów wilgotności, pobrania i dostarczenia próbek do laboratorium, pomocy przy opracowaniu programu naprawczego, przygotowania próbek kolorystycznych a kończąc, na wsparciu działu szkoleń na budowie. Wieloletnie doświadczenie firmy Farby Kabe, dobra praktyka poparta teorią i laboratoryjne dopracowanie oferowanych materiałów, daje nam niezawodność proponowanych rozwiązań i bezawaryjną eksploatację przez wiele kolejnych lat.

Kamienica przy ul. Mickiewicza 31/31a w Olsztynie to kolejny obiekt, który wpisujemy na listę referencyjną Farby KABE Polska.

Na obiekcie została wykorzystana:

• farba Calsilit F

REMONT STAREGO DOMU

Dom to azyl każdego człowieka, to więcej niż tylko budynek i dach nad głową. Otaczamy się w nim przedmiotami, które są potrzebne do funkcjonowania, ale też są zgodne z naszym gustem i upodobaniami. Każdy dom ma swój zapach – ludzi którzy w nim przebywają, przygotowywanych potraw, używanych detergentów czy perfum. Dziedzicząc, czy kupując stary dom, otrzymujemy z całym inwentarzem jego historię, sumę wszystkich przeżyć i sytuacji, jakie miały w nim miejsce, i oczywiście budynek, który najczęściej trzeba odnowić. Poniżej najczęstsze sytuacje, z jakimi mamy do czynienia i podpowiedź od czego zacząć remont starego domu:

1. Zawilgocone mury starego budynku

Zastosowanie izolacji poziomych w budynkach to nie tak odległa historia – zaczęto je stosować  z powodzeniem dopiero na przełomie XIX i XX wieku. Wiele, zwłaszcza starszych obiektów nie posiada izolacji lub z upływem lat stają się nieszczelne. Woda z wilgotnego podłoża dostaje się do ścian budynku przez  fundamenty. Skutek jest taki, że na zawilgoconych ścianach pojawia się grzyb a w kolejnym etapie zasolenie powodujące stopniową destrukcję zewnętrznych warstw muru.

Trzeba temu zapobiec począwszy od usunięcia przyczyny, czyli od odtworzenia skutecznej izolacji poziomej za pomocą iniekcji mikroemulsji silikonowych Microsilex Restauro. Następnie należy usunąć grzyby i pleśnie preparatem Algizid i odkuć z zakładem mokry fragment ścian aż do wątku ceglanego. Stosując odpowiednie tynki renowacyjne jak Mineralit Restauro TB, TW, TU, mineralną szpachlę Kombi Finisz G5 i wysokodyfuzyjne farby np. farba krzemianowa Historica FKW lub farba wapienna Historica FWW mamy gwarancję niezawodności działania całego układu absorbującego szkodliwe związki soli.

2. Odpowiednia wentylacja

W starym budownictwie nie przykładano do wentylacji takiej wagi, jak ma to miejsce dzisiaj. Budynki z reguły posiadały nieszczelne okna i drzwi, a wietrzenie zachodziło samoistnie. Z biegiem czasu i ingerencji często nieudolnych renowacji, przy wymianie poszczególnych elementów starego budynku zaczyna narastać problem jego szczelności, kondensacji pary wodnej w pomieszczeniach oraz sprzyjającego mikroklimatu dla rozwoju pleśni i grzybów. Jeśli nie jest możliwe wykonanie dodatkowych szybów wentylacyjnych, należy wspomóc wentylację grawitacyjną np. nawiewnikami.

3. Wychłodzone mury

O ile w lecie naturalny chłód pomieszczeń starych murów powoduje ukojenie dla ciała, to w zimie stanowi duży problem. Ogrzanie dużych powierzchni starego domu jest nie lada wyzwaniem ekonomicznym. Najczęściej elewacje starych budynków są ceglane: tynkowane lub nie. Przegroda ściany zewnętrznej budynku narażona na minusowe temperatury w zimie od zewnątrz i wysoką temperaturę wewnątrz pomieszczenia, prowadzi do wystąpienia tzw. punktu rosy i wykraplania wilgoci w murze.

Dodatkowo jeśli cegła, z której budynek wzniesiono posiada zanieczyszczenia w postaci marglu, który pęcznieje pod wpływem wilgoci zwiększając swoją objętość – rozsadza całe fragmenty ścian. Czasem zastosowanie nieodpowiednich, szczelnych materiałów prowadzi do wytrącania tlenku wapnia, np. pod powłoką malarską i wyłuszczenia na całych powierzchniach.

Efektem działania wilgoci są również zmurszałe, odspojone tynki, które należy odtworzyć. We względnie suchych pomieszczeniach można zastosować wapienną zaprawę tynkarską Mineralit Restauro W8, a na wilgotnym podłożu tynki renowacyjne, szpachlę cienkowarstwową i farbę paroprzepuszczalną (patrz pkt 1). Często konserwator zabytków zgadza się na docieplenie newralgicznego fragmentu ściany, zwłaszcza ścian bocznych lub tylnych budynku, najczęściej z zastosowaniem paroprzepuszczalnych tynków krzemianowych Calsilit T lub niskoalkalicznych silikatowych Novalit T. Jeśli elewacja stanowi duży walor artystyczny, to docieplenie najczęściej stosuje się od środka, wykorzystując wełnę mineralną i zaprawy klejące Kombi WM1 i WM2 oraz Kombi Finisz G5, i farbę krzemianową lub wapienną.

Kompilacja 3 głównych czynników destrukcyjnych takich jak wilgoć, brak wentylacji i różnica temperatur powoduje, że stare budynki stopniowo niszczeją i tracą swoje walory estetyczne. Dodatkowo czasem występujące nieszczelności w pokryciu dachowym, awarie hydrauliczne, brak odwodnienia i izolacji pionowej budynku, tworzą sumę problemów prowadzącą do wyższych nakładów na renowację obiektu zabytkowego. Niejednokrotnie próba zaoszczędzenia na którymś elemencie nie popłaca w czasie i wiąże się w przyszłości z jeszcze bardziej spiętrzonym problemem i wielokrotnie wyższym wydatkiem w myśl: co tanie, to drogie.

 

Kamienica przy ul. Mazurskiej w Olsztynie to kolejny obiekt, który wpisujemy na listę referencyjną Farby KABE Polska.

Na obiekcie zostały wykorzystane : produkty z linii Historica

Galeria obiektów dostępna jest na stronie www.farbykabe.pl

Renowacja obiektów zabytkowych to trudna sztuka. Niezależnie od stanu zachowania budynku należy oddać pierwowzór budowniczego zgodnie z zamysłem architekta. W dobie szybkiego, nowoczesnego budowania przy użyciu współczesnych narzędzi, nie zawsze jest wskazane dopracowanie detali od sztancy. Nie każdy _rzemieślnik jest w stanie dokładnie odtworzyć elementy dekoracyjne budowli, zachowując epokowy charakter.

Niejednokrotnie borykamy się z niezrozumieniem istoty renowacji przez inwestora, który oczekuje renowacji w wymiarze współczesnym ( ma być wymiarowo, dokładnie, równo). Dla ochłodzenia samowolnych decyzji i oczekiwań wkracza tu konserwator zabytków, który niejednokrotnie ratuje zabytek przed dewastacją.

Często spotykamy się z sytuacją przy renowacji obiektu zabytkowego że należy odtworzyć elementy sztukatorskie na elewacji.  Bywają one w różnym stanie. Jeśli istnieje możliwość uzupełnienia, scalenia to ratujemy co się da. Niestety czasem nie jest to możliwe.

Po odczyszczeniu i wytypowaniu elementu reprezentatywnego, musimy go skonsolidować przy użyciu hydrofilowego preparatu wzmacniającego Mineralit Consolid 100 lub 500. Wykonać formę silikonową i odlać przy użyciu zaprawy szybkowiążącej do odlewów sztukatorskich Kombi Stucco. Zaprawa jest biała co jest pomocne w uzyskaniu odpowiedniej kolorystyki elementu, hydrofobowa dzięki czemu wystarczy pomalować nie obawiając się o dodatkowe zabezpieczenie przeciw wilgoci.

Dodatkowo zbrojona mikrowłóknami co ogranicza skurcz i naprężenia podczas wysychania. Proces wiązania powinien przebiegać w optymalnych warunkach i odpowiednim czasie, gdyż od tego jest uwarunkowane powodzenie przedsięwzięcia. Wahania temperatury, nasłonecznienie lub wiatr zmieniają właściwości produktu (czas wiązania).

Standardowo po 1,5 do 2h można odlew wyjąć z formy, przyspieszając prace renowacyjne. Większe elementy należy zazbroić zgodnie ze sztuką budowlaną, pamiętając o tym aby nie było zbyt dużych różnic w grubości odlewu. Zaleca się użycie dodatkowych mocowań do gotowych elementów oraz do przyklejania białej mineralnej zaprawy klejącej Kombi K.

Ostatecznie przymocowany odlew wystarczy zagruntować np. preparatem krzemianowym gruntującym Calsilit GF i pomalować farbą wysokodyfuzyjną krzemianową np. Historica FKZ.

Tak wykonana kopia będzie przypominać o dawnej świetności obiektu ciesząc oko niejednego fana architektury.

PS. Przedstawione w niniejszym artykule metody postępowania stanowią jedynie propozycje działań, które w konkretnej sytuacji ze względu na specyfikę danego przypadku mogą się nie nadawać do zastosowania i nie gwarantować osiągnięcia takiego efektu. Wobec tego, przed zastosowaniem określonego sposobu postępowania należy go każdorazowo poddać analizie przez pryzmat posiadanej specjalistycznej wiedzy technicznej lub skonsultować ze specjalistami w zakresie danej dziedziny. Każdorazowo należy również stosować się do wymogów wynikających z norm i certyfikatów dotyczących konkretnych produktów. Farby KABE Polska sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności, ani za szkody wywołane zastosowaniem metod opisanych w niniejszym artykule, ani za fakt, że produkty marki Farby KABE mogą się w konkretnej sytuacji nie nadawać do zastosowania w sposób opisany w niniejszym artykule.  

Na rynku dostępnych jest wiele farb krzemianowych na bazie potasowego szkła wodnego polecanych do renowacji obiektów zabytkowych. Dla tych materiałów elewacyjnych szczególne istotne są takie parametry jak paroprzepuszczalność i absorpcja wody. Niejednokrotnie o wyborze danego produktu decydują na pozór niewielkie różnice. Kluczowe znaczenie ma odpowiednie dopasowanie systemu renowacyjnego z uwagi na: rodzaj i stan techniczny mineralnego podłoża, stopień zawilgocenia ścian oraz lokalizację (centrum miasta, prowincja) i otoczenie odnawianego obiektu (np. zbiorniki i cieki wodne, tereny zielone).

Farba krzemianowa Historica FKZ jest szczególnie polecana do konserwacji, renowacji i restauracji obiektów zabytkowych. Sklasyfikowana jest jako farba mineralna o zawartości substancji organicznych poniżej 5%. Tworzy powłokę trwale związaną z mineralnym podłożem o wyjątkowej paroprzepuszczalności (s_d ≤ 0,01 m), dzięki czemu nie utrudnia procesu wysychania ścian. Sprawdza się na elewacjach zabytkowych o często zawilgoconych ścianach zapewniając naturalną odporność na porost glonów i grzybów przez alkaliczny odczyn powłoki. Dodatkowym atutem tego produktu jest wyposażenie w substancje hydrofobizujące skutecznie zabezpieczające elewację przed niekorzystnymi warunkami zewnętrznymi. Sprawdzona receptura tej farby umożliwia zastosowanie zarówno przy renowacyjnych wymalowaniach obiektów zabytkowych jak i nowych, wysezonowanych wyprawach tynkarskich.

Farba oferowana jest w kolorystyce naturalnej bieli i pastelowych kolorach historycznych (wg wzornika K Farby KABE, Farb Werk lub na podstawie dostarczonego wzoru) możliwych do uzyskania przy użyciu najtrwalszych, szwajcarskich pigmentów nieorganicznych. Matowa i szlachetna powłoka malarska Historica FKZ może stanowić dobre tło dla podkreślenia walorów estetycznych każdej wartościowej budowli.

 

Istnieje kilka czynników mających wpływ na wnikanie wody w konstrukcję muru budynku m.in. takich jak rodzaj materiału z którego został wzniesiony, rodzaj i typ gruntu czy poziom wód gruntowych.

Ściany fundamentowe w starych domach, obiektach zabytkowych były wykonywane najczęściej z kamienia i cegły. Spoiwo stanowiły glina, wapno czy gips. W późniejszym czasie zaczęto wykorzystywać cement.

Cechą tych materiałów jest porowata struktura która łącznie z wilgocią wpływa destrukcyjnie na mury. Wilgoć jest również przyczyną rozsadzania fragmentów murów wykonanych z cegły poprzez zanieczyszczenia marglem, który w połączeniu z wodą pęcznieje prowadząc do destrukcji.

Większość starych obiektów zabytkowych ma nieskuteczną izolację poziomą i pionową lub jej całkowity brak co bezpośrednio oddziałuje na stan techniczny elewacji i ścian wewnętrznych każdej budowli.

Często można zaobserwować wyraźną linię zawilgocenia na elewacjach budynków, która jest głównie wynikiem podciągania kapilarnego z podłoża.

Wiele odspojeń, wykwitów, spękań a nawet uszkodzeń całych połaci tynku dostrzegalne jest z reguły w największym stopniu w przyziemiu starego budynku. Tendencja do stosowania nieprzepuszczalnych okładzin, tynków i powłok malarskich oraz zabetonowywania i brukowania ciągów komunikacyjnych w obrębie obiektu, a tym samym brak przepuszczalnego podłoża i umożliwienia odparowania wody dodatkowo wzmaga ten problem.

Długotrwałe oddziaływanie wilgoci na mury starego domu powoduje rozwój grzybów i porostów co również przyczynia się do stopniowej destrukcji zewnętrznej warstwy elewacji.

Planując renowację obiektu zabytkowego należy wszelkie działania rozpocząć od pomiaru zawilgocenia oraz stopnia i rodzaju zasolenia murów. Pozwala to jednoznacznie stwierdzić czy izolacja pozioma funkcjonuje prawidłowo, o ile w ogóle istnieje oraz czy doszło do zasolenia murów.

Izolacja fundamentów w starym domu, obiekcie zabytkowym

W przypadku występowania podciągania kapilarnego można temu skutecznie zaradzić przez odtworzenie izolacji poziomej za pomocą iniekcji niskociśnieniowej przy zastosowaniu mikroemulsji silikonowej preparatem Microsilex Restauro (dostępnym w formie koncentratu).

Do odtwarzania izolacji poziomej najczęściej stosowana jest metoda niskociśnieniowej iniekcji mikroemulsji silikonowej że względu na jej wysoką skuteczność nawet w murach o zawilgoceniu do 95%, co potwierdza odpowiedni certyfikat WTA.

Wykonanie pomiarów zawilgocenia i zasolenia murów jest również niezbędne do ustalenia stopnia rozcieńczenia koncentratu oraz ustalenia zużycia i kosztów preparatu do iniekcji.

Przed wykonaniem iniekcji mury trzeba zabezpieczyć przed wyciekiem preparatu opaską z zaprawy mineralnej o właściwościach hydroizolacyjnych Kombi Hydro Stop, a ewentualne pustki i szczeliny występujące w przekroju muru wypełnić się mikrozaprawą Mineralit Restauro MWSK.

Uzupełnieniem izolacji poziomej jest wykonanie izolacji pionowej ścian fundamentowych. Dodatkowo z reguły wykonuje się drenaż opaskowy wokół budynku z paroprzepuszczalną warstwą piasku i żwiru.

Stosując takie rozwiązanie zabezpieczenia fundamentów, umożliwiamy osuszanie zawilgoconych murów i skutecznie chronimy budowlę przed działaniem wody. Najczęściej po wykonaniu izolacji poziomej i/lub pionowej pozostaje skuć zawilgocone tynki i użyć odpowiednich renowacyjnych zapraw mineralnych (Mineralit Restauro TB, TW, TU) absorbujących szkodliwe sole zawarte w murach.

Oczywiście do każdego obiektu należy podejść indywidualnie, określić i wyeliminować główną przyczynę występowania uszkodzeń, czyli wilgoć. Bez tego najlepszy tynk mineralny (Mineralit Restauro W8 i W12), zaprawa szpachlowa (Kombi Finisz G5, G8, G12), grunt (Calsilit GF, Novalit GF), czy farba ( Historica FKW, FWW, FKZ) w dalszej perspektywie nie spełni oczekiwań. Standardowo do wykonania hydroizolacji fundamentów stosuje się produkty bitumiczne.

Alternatywą jest propozycja firmy Farby KABE, która obejmuje zastosowanie w całym przekroju układu warstw mineralnych o właściwościach wodoszczelnych (Mineralit Izotynk) i hydroizolacyjnych (Kombi Hydro Stop) z zachowaniem wysokiej paroprzepuszczalności. Mineralna zaprawa tynkarska Mineralit Izotynk dzięki swojej unikalnej recepturze może tworzyć izolację wodoszczelną typu lekkiego, średniego lub ciężkiego w zależności od grubości i ilości nałożonych warstw. Natomiast  Kombi Hydro Stop jest cienkowarstwową zaprawą szpachlową która również może być stosowana warstwami (w tym również wzmocniona siatką włókien szklanych), tworząc izolację typu lekkiego, średniego lub ciężkiego.  

Zagrożenia związane z kancerogennym działaniem wilgoci w początkowej fazie są niewidoczne. Gdy już zaczynają pojawiać się pierwsze symptomy, to idealny moment na zapobieganie dalszej destrukcji, opracowanie programu naprawczego i wdrożenie go w życie. Skutki braku izolacji oraz dłuższe zwlekanie z naprawą, wiążą się nieuchronnie z wysokimi nakładami finansowymi na renowację obiektu. Niejednokrotnie zaniechanie zdecydowanych działań odpowiednio wcześnie oraz usuwanie tylko skutków a nie przyczyn problemów, prowadzi do zachowania mniejszej części substancji budynku zabytkowego z niepowetowaną szkodą dla przyszłych pokoleń.

 

Z okazji obchodów 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości oraz setnej rocznicy powstania Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach w dniach 4.X2018 do 31.XI.2018 r. zorganizowana zostanie wystawa obrazów El Greca pod nazwą „Ars Sacra El Greca”, która zgromadzi aż 8 obrazów Mistrza z Toledo, wypożyczonych z kilku Muzeów w Hiszpanii. To pierwsza i największa taka wystawa w Polsce, a objęcie jej patronatem przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polski oraz patronatem medialnym przez  TVP i Polskie Radio, daje znakomita okazję na przybliżenie dzieł tego wielkiego Artysty.

Wśród sponsorów nie mogło zabraknąć również firmy Farby KABE Polska.

Zapraszamy do obejrzenia Video relacji z EKIR 2017.

 

W dniach od 03-05.04.2017 r. w  Pałacu Wielopolskich – siedzibie Urzędu Miasta Krakowa odbył się  XVI Europejski Kongres Informacji Renowacyjnej.

Kongres na stałe wpisał się do kalendarza cyklicznych imprez branżowych. Jest to spotkanie, na którym goście z Polski i Europy mogą wymienić swoje poglądy oraz zapoznać się z problematyką praca renowacyjnych, charakterystyczną dla regionu lub państwa, a także poznać najnowsze technologie i materiały znajdujące zastosowanie przy pracach renowacyjnych.

EKIR jest połączeniem „starego z nowym”, łączącym świat zabytków z nowoczesnymi technologiami.

Stoisko Farby KABE jak zawsze cieszyło się dużym zainteresowaniem.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

W dniach od 04-06.04.2016 r. w Krakowie odbył się  XV Europejski Kongres Informacji Renowacyjnej.

Kongres został zorganizowany przez Prezydenta Miasta Krakowa oraz Wydawnictwo Renowacje i Zabytki przy udziale Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa oraz Architekta Miasta, Miejskiego i Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

To wydarzenie łączące formułę konferencji i targów. W trakcie obrad, każda z firm przygotowała prelekcję prezentującą zakres jej działalności wraz z ofertą branżową.

EKIR jest pomostem łączącym „stare z nowym” – łączącym świat zabytków ze światem najnowocześniejszych technologii.
Komisja Konkursowa XV Europejskiego Kongresu Informacji Renowacyjnej przyznała firmie Farby KABE Sp. z o.o. wyróżnienie RENOWATOR 2016 w kategorii „Za wysoki stopień przydatności do prac renowacyjnych” za farbę odwracalną do wnętrz DEKOFIX.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Zapraszamy do obejrzenia video relacji z EKIR 2016

W dniach od 04-06.04.2016 r. odbędzie jedna z prestiżowych imprez branży renowacyjnej – EKIR (Europejski Kongres Informacji Renowacyjnej).

EKIR jest swoistym pomostem łączącym „stare z nowym” – łączącym świat zabytków ze światem najnowocześniejszych technologii wykorzystywanych w dziele ratowania i przywracania świetności odchodzącemu pięknu. To wydarzenie łączące formułę konferencji i targów.

Charakterystycznym elementem programu każdego Kongresu, jest konkurs Renowator – dla laureatów wyłonionych spośród firm-uczestników, przyznawana w dwóch kategoriach: „Za szczególne osiągnięcia w renowacji stref historycznych” i „Za wysoki stopień przydatności do prac renowacyjnych”.

Zapraszamy do odwiedzenia naszego stoiska.

Firma Farby KABE czynnie uczestniczy w licznych konferencjach i spotkaniach z Zarządcami Nieruchomości, osobami odpowiedzialnymi za realizację inwestycji budowlanych w kraju.

Poniżej lista konferencji z naszym udziałem.

Polski Instytut Rozwoju Rynku – Regionalne Spotkania zarządców Nieruchomości
Olsztyn   22.03.2016
Gdańsk   23.03.2016
Szczecin  20.05.2016
Radom   9.06.2016
Legnica  10.06.2016

Meeting Factory – Spotkania z Zarządcami Nieruchomości
Kielce 29.09.2016
Katowice 24.11.2016

Meeting Factory – Realizacja Inwestycji Budowlanych w Obiektach Zabytkowych
Toruń 9.03.2016
Poznań 16.03.2016
Wrocław 13.04.2016
Kraków 28.04.2016

Virtus – Renowacja zabytków i obiektów sakralnych
Gdańsk – 19.10.2016

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

•